Bezczynność i przewlekłość postępowania w działalności administracji publicznej są problematyczne i uciążliwe przede wszystkim dla strony i/lub stron postępowania. Dlatego zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak i w postępowaniu sądowo administracyjnym, zostały przewidziane środki prawne mające na celu przeciwdziałanie tym niepożądanym zjawiskom. Przede wszystkim związane to jest z możliwością wniesienia ponaglenia, a następnie skargi do sądu administracyjnego. Celem ponaglenia jest jak najszybsze załatwienie sprawy przez organ prowadzący postępowanie, w związku z czym procedura związana z tym środkiem nie powinna
wstrzymywać rozpoznania sprawy. Terminy załatwiania spraw przez organy administracji publicznej, w tym ponaglenia, określone są w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.
Na przykładzie jednej ze spraw prowadzonych przez Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, gdzie strona postępowania złożyła skutecznie ponaglenie do wyższej instancji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, następnie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, zaskakuje diametralnie różne w rozstrzygnięciu postanowienie organu nadzorującego od wyroku sądu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w tej sprawie w prawomocnym wyroku z dnia 7 listopada 2023 r., sygn. akt. II SAB/Ol 105/23 stwierdził, że Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków przewlekle
prowadził postępowanie i dopuścił się bezczynności, a Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 27 czerwca 2024 r., sygn. akt II OSK 488/24 oddalił skargę kasacyjną organu konserwatorskiego w Olsztynie.
WYROKI SĄDOWE.pdf
Natomiast w postanowieniu z dnia 16 sierpnia 2023 r. Minister stwierdził, że Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków nie pozostaje w bezczynności oraz nie prowadzi postępowania przewlekle.
POSTANOWIENIE MKiDN.pdf
O naruszeniach prawa przez inne wojewódzkie organy konserwatorskie, o rozstrzygnięciach ponagleń na bezczynność tych urzędów przez organ ministerialny oraz składanych w tych sprawach skargach do wojewódzkich sądów administracyjnych dowiadujemy się m.in. na stronach internetowych Polskiego Związku Eksploratorów.
Postanowienia wstydu Departamentu Ochrony Zabytków
W przykładowej sprawie prowadzonej z naruszeniem prawa przez Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków żaden urzędnik do tej pory nie poniósł odpowiedzialności za bezczynność i przewlekłość postępowania oraz nieterminowe rozpatrzenie ponaglenia. Wojewódzki organ konserwatorski w Olsztynie zapłacił za przegraną w sądach sprawę oraz pełnomocnikowi organu, tak naprawdę z kieszeni podatników.
Nie ulega wątpliwości że organ administracji rządowej jakim jest Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków zobowiązany jest przestrzegać przepisy ustawy kodeksu postępowania administracyjnego, w tym obowiązujące terminy nie tylko dla stron postępowania. Dotyczy to też innych organów konserwatorskich.